"La Nueve": os españois que combatiron na Segunda Guerra Mundial

Non tiñan espítitu militar, eran incluso antimilitaristas, pero todos eran magníficos soldados, guerreiros valentes e

experimentados.

           capitán Dronne, xefe da 9ª compañía

O xesto que o monarca español Felipe VI protagonizou en agosto deste ano en París, en homenaxe aos combatentes republicanos da 9ª, non é só un acto de xustiza histórica -se tal cousa é posible-, é o recoñecemento ao sacrificio duns poucos para salvar a Francia e a toda Europa da ameaza do fascismo.

Acabada a guerra civil, moitos republicanos seguiron combatento nas filas dos exércitos aliados durante a Segunda Guerra Mundial. Para eles, o conflicto que se iniciaba en Europa non era mais que unha continuación da guerra de España.

E a pesar do trato recibido polo goberno de Daladier nos "campos de refuxiados" de Francia e Túnez onde foron recluídos, a maioría non dubidou el alistarse no Exército da Francia Libre, e mesmo participaren nas accións da Resistencia cuando estalou a guerra. 

Integrada na Segunda División Blindada do xeneral Leclerc, a 9ª compañía estaba formada por 144 homes, case todos españoles, ás ordes do capitán francés Raymond Dronne. 

A compañía estaba equipada con once half-tracks, vehículos semiorugas blindados de gran movilidade e cunha velocidade duns 75 kilómetros por hora. Como armamento contaban con dúas ametralladoras de 12,7 e de 7,6 mm. Os españoles puxéranlles de nome o das batallas libradas en España: Belchite, Guadalajara, Ebro ou Madrid.

Así describe un dos seus homes á compañía:

Algunos decían que la Nueve era una compañía de salvajes y no era así. Contra los alemanes teníamos el odio de lo que nos habían hecho pasar en España y naturalmente luchábamos con las tripas. Yo era todavía muy joven pero no me quedaba atrás. Yo creo que los españoles jugaron un buen papel en las tropas de Leclerc. Fuimos siempre carne de cañón, un batallón de choque, Siempre estábamos en primera línea de fuego...

O deserto tunecino foi o esceario do primeiro enfrontamento dos españoles cos alemáns do Africa Korps. O 1 de agosto de 1944, xunto co resto das tropas de Leclerc, a Nove desembarcou en Normandía. O tempo que esperaron na lancha de desembarco pasáronno cantando La cucaracha.

Anque París non era un obxectivo estratéxico para os norteamericanos no avance cara a Berlín, as tropas francesas, lideradas polo xeneral De Gaulle, consideraban irrenunciable a súa liberación. Os continxentes aliados dirixíronse á capital francesa e o 24 de agosto, tras varios intentos por romper o cerco alemán, Leclerc ordena a Dronne que avanzara coa 9ª compañía. A pesar do gran número de baixas, os seus homes, finalmente, lograron entrar en París. O tenente Granell foi o primeiro en chegar á praza do Concello; mentres, na praza, o blindado "Guadalajara" tomaba posicións. Unha sorprendida Victoria Kent, a ministra da República exiliada en Francia, escoitaba neses instantes na radio que os primeiros combatentes en entrar na capital eran republicanos españois.

Tomada París, a principios de setembro a unidade, integrada no XV Exército norteamericano, dirixiuse cara a Estrasburgo e, despóis de cruzar o Rin e o Danubio e tras librar varios combates onde caeron a maioría dos homes da compañía, tomou Berschtesgaden o Niño das Águias, o refuxio de Hitler nos Alpes. Era o final da guerra.

Dos 144 que desembarcaron en Normandía, ao final só quedaron dous.

Leer mais:

Paco Roca, Los surcos del azar (novela gráfica)

Evelyn Mesquida, La Nueve. Los españoles que liberaron París.

http://www.mve2gm.es/la-nueve/

Viva a República!

Segundo o historiador Manuel Tuñón de Lara foi o 26 de marzo de 1848 cando por vez primeira se escoitou este grito nas rúas de Madrid.

O movemento revolucionario iniciado en febreiro en Francia e que foi coñecido como a "primavera dos pobos", extendeuse por Europa ao longo dese ano, acadando eco tamén en España.

O réxime sabelino, nas mans firmes do xeneral Narváez, non tiña ata daquela máis oposición que a do partido progresista. Pero o crecente descontento contra o goberno foi sumando novos partidarios. E así, baixo o influxo da corrente democrática que percorría Europa, facendo tambalear os tronos dos últimos gobernos absolutistas, grupos aínda minoritarios de demócratas e republicanos que se escindiran recentemente das filas do progresismo, protagonizaron varias intentonas para derrocar ao espadón moderado.

Entre os líderes democrátas que conspiraban contra o goberno destacaron José Mª Orense e José Ordax Avecilla. Foron eles, entre outros, quen orquestaron o movemento popular que se iniciaría na capital e que logo prendeu nalgunhas cidades. Na tarde do 26 de marzo un grupo dunhas cincocentas persoas concentrárose nas prazas Mayor e do Progreso ao grito de viva la República!, viva la libertad!, viva la milicia! e viva el pueblo soberano! Pero as forzas militares dispostas polo goberno lograron pecharlles o paso na Carrera de San Jerónimo. A rápida actuación dos militares e a enérxica reacción de Narváez permitiron reprimir sen problemas o movemento.

O xeneral decidiu disolver as Cortes e gobernou de xeito ditatorial nos dous anos seguintes. No seu famoso "Discurso sobre la Dictadura" o político conservador José Donoso Cortés, ideólogo do doutrinarismo, xustificaba a actuación do xefe de goberno: "Cando a legalidade basta para salvar á sociedade, a legalidade; cando non basta, a ditadura".

Pero a chama da liberdade non fora del todo apagada. Poucos anos despóis, en xuño de 1854, o pronunciamento progresista de Vicálvaro pon fin, anque só de xeito temporal, ao réxime dos moderados.