REAIS FÁBRICAS S.XVIII

                As manufacturas reais son as instalacións industriais que se fundan por iniciativa dos monarcas absolutos no antigo réxime, como resultado da aplicación da política mercantilista. Moitas delas dedicábanse  á fabricación de obxetos de luxo, para o consumo, en primeiro lugar, dos propios palacios reais.

                A chegada da dinastía Borbón no século XVIII fixo que se aplicara o modelo político económico do Colbertismo; chamado así por Colbert, en Francia, durante o reinado de Luis XIV (manufactura dos Gobelinos, dedicada a tapices y outros téxtiles), este modelo económico ten unha teoría proteccionista que quere impedir a saída dos recursos do país (impidiendo a exportación de materias primas), pero a mesmo tempo, fomentando ás exportacións de produtos e impidiendo as importacións.

                A emulación das costumes do rei farán que as clases altas o imiten e se obteña un público consumidor maior. De esta manera, aplícase o modelo Colbertista coas Reais Fábricas por toda España.

                En Ferrol e arredores aínda quedan probas destas fábricas de luxos para xente púidente, por exemplo a Real fábrica de mantelería, ou a Real fábrica de tabacos da Coruña e as Reais fábricas de gremios e barcos de Ferrol.

                A Real fábrica de tabacos da Coruña, que foi creada con un obxetivo fiscal, para manter o monopolio da produción de este produto, foi unha das industrias manufactureiras máis importantes e se puxo en marcha en 1808 con 400 operarias, alcanzando en 1834 as 3000 e en 1890 o seu punto máis alto de empleo con 4000 operarias nos diferentes traballos de elaboración e funcionamento da fábrica, sendo a cifra máis elevada da súa historia.

 

                Pero a pesar da importancia desta Real fábrica, unha grande parte de la riqueza galega do século XVIII estivo constituída polo que agora chamamos o sector da moda. En aquela época existiu en Sada (A Coruña) unha fábrica de panos importantísima, estaba a Real Fábrica da Mantelería e tamén catro ou cinco fábricas de sombreros importantes, entre elas a de Juan Francisco Barrié, tatarabuelo de Pedro Barrié de la Maza (a quen temos en Ferrol unha calle no seu honor). Tamén había fábricas de pasamanería e talleres de fiado de liño e algodón.  A Coruña sería hoxe tan importante como Cataluña no sector textil, pero desapareceu practicamente todo coa Guerra de Independencia.

(Real Fábrica de Tapices da Coruña)

 

                En Ferrol, as industrias máis importantes foron (e seguen sendo) as relacionadas co naval, que polo de entón existía una organización gremial nos astilleiros dos arsenais de Marina.

          

         

              As perdas xeradas por estas fábricas foron continuas e crecientes. Entre as razones do fracaso mencionaríase que nelas non conseguiron unha modificación profunda das técnicas de fabricación. As dificultades de organización de administración, de supervisión da productividade, son causas explicativas do fracaso económico.

             As fábricas reais acabaron desaparecendo unha a unha, e quedaron tan só como testimonio do intento de renovación do sector manufactureiro levado a cabo polo reformismo borbónico do XVIII, sen enriquecer moito ao país.